SEYİT ONBAŞI

SEYİD ONBAŞI

Yıl 1909. Balıkesir'in Edremit'ine bağlı Havran'dan odunculukla uğraşan

Koca Seyid nice Anadolu delikanlısı gibi askere yazılır. Devir zor bir devirdir.

Osmanlı üzerinde sisli dumanlar gezmektedir. Bitmeyen savaşlarda nice

delikanlımız evinden yurdundan ve yuvasından gidip gidip gelmemektedir.

İşte böyle sıkıntılı bir ortamda askere alınır. Halbuki daha evleneli bir sene

olmuştur ve yeni doğan bir kız bebeğe sahiptir. Yaşlı anne ve babası onun

bakımına muhtaçtır. Ama askerlik vatan borcudur ve Anadolu insanının

indinde vatan borcuda namus borcu sayılmaktadır.

İki yıl kadar vazife yapar ve tam terhis olup ailesine, gittiğinden beri

yüzüne hasret kaldığı çocuğuna kavuşmayı hayallerken Balkan Savaşı patlak

verir. Terhisler durdurulmuştur. Yıl 1913 olur. Utançverici bir yenilgi ve ardından

Edirne'nin geri alınışı ile 2.Balkan Savaşı da biter. Yine terhis heyecanları

akıllarında tüllenmeye başlamıştır ki, bu kez diğerlerinden daha acı, daha

büyük ve kaybı kesinlikle diğerleriden daha fazla olacak olan 1.Dünya Savaşı

başlar. Yıl 1914 olmuştur. Osmanlı Devleti bir yıl geçmeden bu dehşetli savaşa

katılır. Bu savaşın en dehşetli cephesi başlamak üzeredir. Koca Seyid

Çanakkale'ye gönderilir.

28'lik Rumeli Mecidiye Tabyalarında vazifeye başlar. Orada numaratörlük

yapmaktadır. 26-Şubat'tan buyana düşman ara ara boğazda görünüp taciz

atışları yapmakta, tabyalardaki Osmanlı askerlerini huzursuz etmektedir.

Herkes düşmanın toplu saldırı gününü beklemektedir. O gün 18 Mart

günüdür.

Çanakkale Boğazının cehennemi bir hal alacağı o müthiş günün sabahı önce

Fransız birlikleri, ardından da İngiliz birlikleri boğaza girerek birer tabyayı

kendilerine hedef seçerler. Mecidiye tabyasının tam karşısında Quin Elizabet

ve Ocean zırhlıları tüm hızları ile bu tabyanın başına ateşler yağdırmaktadırlar.

Bu yoğun düşman ateþinin altında mukavemet etmeye çalışan Mecidiye

Tabyasının 40 yiğiti oradan oraya koşuşturmakta, ellerindeki topları en iyi ve

hızlı şekilde kullanarak düşman donanmasına engel olmaya çalışmaktadırlar.

O sırada bir top mermisinin Mecidiye Tabyasının ortasına düımesiyle ortalık

karışır. Toz toprak dağ gibi başlarına yıkılmıştır mehmetciklerin. Seyid Onbaşı

kendisine geldiğinde Yüzbaşı Hilmi bey ve arkadaşıNiğdeli Ali'den başkasını

göremez. Gövdesinin yarısı toprağa gömülüdür ve yanındakiler onu kurtarmaya

çalışmaktadırlar. Ayağa kalktığında durumun ne halde olduğunu sorar.

14 şehit, 24 yaralı vardır. Seyit Onbaşı hemen denize bakar. Fransızların dev

gemisi Ocean çevreye ateş kusmaya devam etmektedir. Döner birde toplara

bakar. Ayakta sadece bir top sağlam kalabilmiştir. Diğerleri toprak altında

kalmıştır. Sağlam topun yanına yaklaşır ama acı gerçeği fark etmiştir. Topun

matarofası yani vinci kırılmıştır. Ama inanç ve azmin elinden ne kurtulabilmiş

ki. Koca Seyid hemen arkada duran 215 okkalık (275 kg.) top mermilerinden

birine yaklaşır. Onun niyetini anlayan Niğdeli Ali, "Koca Seyid

kaldıramazsın" demektedir. Ama o bunları duymaz bile. Çünkü şuan çok farklı

bir haliyeti ruhiye içindedir. Gelin Koca Seyid'in bu haleti ruhiyesini kendi

cümlelerinden takip edelim.

"Toprağın altından çıktım. Baktım ki, 13 arkadaşım şehit olmuş. Bir ben

kalmışım, bir arkadaşım Niğde'li Ali, bir de Batarya komutanı Yüzbaşı Hilmi

Bey. Arkadaşlarımın bu şekilde gözlerimin önünde şehit edilmesini içine

sindiremedim. Anamın bana öğrettiği duaları okudum. Size izahını yapamayacağım

bir şeyler doldu içime. Merminin yanına koştum... Topun vinci de

bozulmuştu. O mermiyi bir kez kaldırdım. Niğde'li Ali beni biraz destekledi.

Basamaklan çıkarken kemiklerimin çatırtısını duyuyordum. Mermiyi namluya

sürdüm... patlattım... isabet ettiremedim... Aynı olayı üç kez tekrar

ettim... Üçüncü mermiyle onların en büyük zırhlılarından "Ocean" zırhlısını

dümen kısmından vurdum... Arkadaşım Ali ve diğer bataryadaki

arkadaşlarım: "Vurdun onu Koca Seyid! Vurdun onu!" diye bağrıyorlar, arkamdan

sevinç çığlıkları atıyorlardı. Gerçekten, o anda zırhlı etrafında dönmeye

başladı. Denizin ortasında tam bir panik yaşanıyordu..."

Allah'ın işine bakınız ki Seyid Onbaşı'nın tüm acizliği içinde elde ettiği

başarı ile Ocean Zırhlısı yön kabiliyetini kaybetmiş ve etrafını taraflamaya

başlamıştı. Çevresinde bulunan tüm düşman gemileri onun etrafından kaçışmaya

başladılar. Bu sırada hiç beklenmeyen bir şey daha oldu. Bir gece önce

sırlı bir şekilde Cevat Paşa'ya karanlık limana dökmesi istenilen 26 Türk yapısı

mayından biri Ocean'a çarptı. Ocean zırhlısı büyük bir hızla boğazın sularına

gömülmekteydi. Düşman gemileri ne olduklarını anlayamadılar. Bu olay

sadece bir zıhlının batırılması olayı değil, aynı zamanda kendini yenilmez ve

batırılamaz ilan eden ve dünyanın en büyük donanması ilan edilen bir birliğin

yüzüne vurulan sert bir tokattı. Çevreyi bombalamayı biran kesen ve

büyük bir şaşkınlığa düşen itilaf kuvvetlerinin Çanakkale yenilgisi işte Seyid

Onbaşı'nın bu atışı ile başlamıştı.

Bu tarihten iki gün sonra, Müstahkem Mevki Komutanı Cevat Paşa

maiyetiyle beraber düşmanı kaçıran Mecidiye Tabyasının Kahraman neferlerini

kutlamaya gelmişti. Koca Seyid'in bu kahramanlığı, arkadaşları tarafından

Cevat Paşa'ya anlatıldı. Paşa ona bu kadar ağır bir mermiyi nasıl kaldırdığını

sordu. Koca Seyid ona nasıl kaldırdığının izahını yapamadı. "Şu mermiyi bir

kez daha kaldır... senin fotoğrafını çekelim...şu millete hatıra kalsın..." dediler.

Mermiyi yerinden bile kıpırdatamadı. Koca Seyit onlara;

"Şu anda bu mermiyi yerinden oynatamadım. Ama aynı olayı tekrar

yaşasam; yine aynı şekilde o mermiyi kaldırırım." diye cevap verdi. Merminin

içi boşaltıldı. O şekilde kaldırdı. Günümüze kadar ulaşan Niğdeli Ali ile çektirdiği

o fotoğraf, milletimiz adına çok güzel bir belgedir...

O'na o gün hediyeler vermek istediler, fakat o, hediyeyi kabul etmemişti.

"Ben zaten hediyemi aldım. Onlann en büyük zırhlısını vurmak, benim için

en büyük hediyedir..." Demişti. O gün savaş, düşmanın çekilmesiyle bitmişti.

Çanakkale Savaşının bitimi, ardından geçen iki sene sonra 1918 yılında

Mecidiye Kahramanı ve arkadaşları terhis oldular. Bu terhis aslında bir

hezimetin terhisi idi. Osmanlı itilaflar ile Mondros Ateşkes Andlaşması'nı

imzalamış bu anlaşma gereğince de ordusu terhis edilmişti. Koca Seyid memleketine

dönüyordu. Ama aradan 9 koca sene geçmişti. Acaba Koca Seyid nasıl

bir ruh haleti içinde geriye dönüyordu. Şimdi bu hadiseyi de onun cümlelerinden

takip edelim.

"Dokuz sene askerlik yaptım. Dokuz kez kendime iyi baktığım, tam manasıyla

temizlendiğim söylenemez. Şimdi saçım sakalım birbirine karışmıştı.

Annemi, babamı, eşimi ve yavrumu çok özledim...

Askere gitmezden önce evlenmiştim. Acaba hamım beni evde bekliyor mu?

Yoksa; başka bir yere mi kalktı gitti? Bir kız çocuğum dünyaya gelmişti. Şimdi

beni görse bana -(babacığım) deyip boynuma sarılabilir mi? Acaba anama,

babama ne oldu? Yoksa öldüler mi?

Bunları düşünürken, gecenin bir yarısında evimin kapısına geldim...

Doğduğum, büyüdüğüm evi tanıyıvermiştim... Þu kapı, Hasan Dayımın evinin

kapısı...Şu da teyzemin... Fakat herkes uyumuştu. Kapıyı çalsam, beni böyle

görseler onları korkutur muyum? Beni tanıyabilirler mi? Çok da

yorgunum...Hepsini de çok özle- dim... Her şeye rağmen kapıyı çaldım...

İçerden: kim o ?' Diye seslenenin, dokuz sene sonra, anamın sesi olduğunu

hatırlıyıverdim. Baktım ki, vefalı hanımım beni bekliyor. Seyid'im gelecek

diye... hep beni beklemiş... Kız çocuğum dokuz yaşına gelmiş. Ona: "Bak!

baban gelmiş... babacığım de!.. Git boynuna sanırıl!.." diyorlar... O bana, baba

diyemiyor... yüzünü saklıyor... daha benden kaçıyordu... Babam iki sene önce

vefat etmiş... onu ancak mezarlıkta ziyaret ettim... Helallaşabildim..."

Ertesi gün öğlene doğru Teyzesinin kızı Fadime bir şey istemek için eve

gelmişti. Kapının önünde iriyarı insanı görünce durakladı. Fadime, Koca

Seyit'i tanıya- mamıştı. Fadime 19 yaşına gelmiş güzel bir kız olmuştu. Koca

Seyit, onun korktuğunu anlayarak; " Fadime!... beni tanımadın mı? Ben Dayın

Seyit kızım!" di- yerek kendini tanıştırmıştı.

Babasından kendisine yadigar bir merkebi kalmıştı. Dağda odun keser,

kömür yakar, getirip, Edremit'te veya Havran'da satardı.

1918 senesinde kulağına, Edremit'i, Yunan askerinin işgal ettiği haberi geldi.

Koca Seyid, bu habere inanamamıştı. "Nasıl olur? Biz göğsümüzü düşmana

siper ettik... o kadar şehit verdik... düşmanı geçirmedik... Şimdi elini kolunu

sallıyarak nasıl buralara gelebilirler?" demişti. Bir türlü inanamadığı haberin

doğruluğunu kontrol etmek amacıyla Edremit'e yollandı. Edremit sokaklarında

Yunanlı askerleri görünce beyninden vurulmuşa döndü. Büyük bir üzüntü

içinde köyüne döndü. Yine baltasının ve yük hayvanın başına geçmiş,

ailesinin iaşesi ile meşgul olmaya başlamıştı.

Türk Milletinin imtihanları bunlarla bitmemişti. 1919-1923 lü yıllarda verilen

bir Milli Mücadele ile yeni bir Türk Devleti kurulmuştu. Büyümeye

çalışan ve her geçen gün biraz daha kalkınan Türkiye'de günler aylar ve yıllar

geçiyordu. Ülkemizde takvimlerin 1936 yılını gösterdiği tarihlerde Balıkesir

Çanakkale yolunun açılışı için Atatürk'ün yolu da Havran'a düşmüştü. Buraya

geldiğinde, Çanakkale Savaşında bizzat görüştüğü ve başından geçenleri kendisinden

dinlediği Koca Seyid'i hatırladı. Mahalli yetkililere Koca Seyid'i sordu

fakat hiçbiri onu tanınımıyorlardı. Atatürk oradakilerden hemen Koca Seyid'i

bulmalarını istedi ve onlara hitaben:

-" Sizi onunla tanıştırmak istiyorum. Yaptığınız milletin kahramanlarına

vefasızlıktır. Kendisini tanıyın ki, bu topraklar üzerinde yaşamanın bir bedeli

olduğu bilinsin." Dedi. Uzun uğraşlar sonrasında buldular. Önce yıkattılar,

ardından traş ettiler. Üzerindeki elbiseleri çıkartarak Nahiye Müdürünün

elbiselerini giydirdiler. Bu şekilde paşanın karşına çıkardılar. Paşa bu

kıyafetlerde birini beklemiyordu karşısında. Ama onu toplumun içinde

utandırmamak için iltifat etti.

-"Koca Seyid bu elbise sana çok yakışmış, onu nereden satın aldın?"

-"Paşam sizin geldiğinizi bana haber verdiler. Çok sevindim. Beni arattığınızı

duyunca dünyalar benim oldu. Bana bu elbiseyi giydirdiler. Kaymakam bey

öyle uygun gördü."

Konuşma sonrasında Atatürk orada bulunanlara gereken dersi vermeyi

ihmal etmedi.

-" Siz vatanı için, milleti için, namusu için canını ortaya koyan böyle insanları

bu kadar mı tanıyor sunuz? Eğer siz onları tanımazsanız geleceğinizi göremezsiniz.

Hedeflerinizi bilemezsiniz."

Talha UĞURLUEL Varlık ve Yokluk Savaşımız ÇANAKKALE ve Gezi Rehberi kitabından alıntıdır.